Goji bessen

Op een heerlijk zomerse stranddag, genoot ik van de ontbijtmuesli met goji bessen en chia zaad van de lokale strandtent. Ik kwam terug voor meer. Nu wil ik altijd een lekker gerecht zelf kunnen namaken en weten waarom het nu zo lekker is. Hierbij het recept en een overzicht van wat ik heb geleerd.

• Nachtschadefamilie
• Zuidoost Europa en Azië
• Gebruikt in Traditionele Chinese Geneeskunst
• Geeft lang en gezond leven
• Rijpe bessen, vers en gedroogd
• In eigen tuin te telen
• Rijk aan vitamine A
• Rijk aan aminozuren

Biologie van goji

Goji bessen komen van de struik Lycium barbarum of Lycium chinense. De bessen van deze struiken zijn vrijwel identiek, op deze pagina wordt uitgegaan van L. barbarum. Het geslacht Lycium behoort tot de familie van de nachtschades. Dat betekend dat alle delen van de struik giftig zijn. Alleen de rijpe (rood gekleurde en sappige) bessen zijn veilig om te eten. Lycium barbarum is een meerjarige houtachtige struik die 1 á 2 meter hoog wordt. Zoals de Nederlandse naam al suggereert heeft de struik doorns en wordt daarom vaak gebruikt in heggen en als erfafscheiding. De bladen zijn langwerpig en worden 3 cm lang. De bloemen zijn paars en geven aan het eind van de zomer, de mooi rode vruchten die nu zo populair zijn.

De struik is bestand tegen temperaturen van -20ºC en kan daardoor in alle gematigde streken groeien. De struik wordt in Nederland gekweekt en is ook verwilderd. Je kan ze langs rivieren en in de duinen vinden.

Inhoudsstoffen

Bij de analyse van 100 gram gedroogde goji bessen worden de volgende waarden gemeten:

Algemeen

• Energie 349 kcal
• Water 7,5 gram
• Eiwitten 14,26 gram
• Totaal Vet 0,39 gram
• Koolhydraten 77,06 gram
• Suikers 45,61 gram
• Vezels 13,0 gram

Mineralen

• Calcium 190 mg
• IJzer 6,8 mg
• Natrium 298 mg

Vitaminen

• Vitamine C 48,4 mg
• Vitamine A 8,05 mg

Aminozuren

• Threonine 0,358 gram
• Isoleucine 0,261 gram
• Leucine 0,456 gram
• Lysine 0,233 gram
• Methionine 0,087 gram
• Cystine 0,144 gram
• Phenylalanine 0,271 gram
• Tyrosine 0,222 gram
• Valine 0,316 gram
• Arginine 0,722 gram
• Histidine 0,157 gram
• Alanine 0,698 gram
• Asparagine 1,711 gram
• Glutamine 1,431 gram
• Glycine 0,304 gram
• Proline 1,000 gram
• Serine 0,498 gram

Gezondheid

In de Traditionele Chinese Geneeskunst (TCG) wordt de goji bes aangeraden omdat de bes een lang en gezond leven zou brengen. De bes zou de normale werking van de lever en nieren bevorderen, bloeddruk verlagen en goed zijn voor de ogen. Goji bessen worden in de TCG beschouwd als een voedsel dat je dagelijks kan eten, zonder bijeffecten.

Goji bessen zijn rijk aan aminozuren, vitamine C en vezels en hierdoor een gezond voedingsmiddel. Door de grote hoeveelheid caroteen, de bouwstof voor vitamine A, zijn goji bessen goed voor je ogen. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine A is 0,8 mg per dag, met 10 gram bessen per dag zit je daar al op.

Omdat goji bessen bloeddruk verlagen en het bloed enigszins verdunnen is het aan te raden om de bessen niet of zeer matig te gebruiken als je bloeddrukverlagende en/of bloedverdunnende medicijnen gebruikt.

Geschiedenis van goji

Oorspronkelijk groeit de struik in zuidoost Europa en Azië. De naam Lycium komt van de streek Lycia in het zuiden van Anatolië, het huidige Turkije. Goji komt van het Perzische woord gojeh, wat bes betekend. De Nederlandse naam van deze struik is boksdoorn, in het Engels boksthorn.

Omdat goji bessen al zo’n 2000 jaar worden aangeraden in de TCG, worden de bessen op grote schaal geteeld in China. Vooral op de riviervlaktes van de Gele Rivier in de provincie Ningxia worden de struiken al 600 jaar verbouwd. De totale jaarlijkse productie van goji bessen in China wordt rond de 95 miljoen kilo geschat. De laatste jaren wordt vanwege de toegenomen vraag naar goji bessen, Lycium barbarum ook veel in Canada en de VS geteeld.

Recepten met goji

Goji bessen thee

Een fruitige thee die je op elk moment van de dag kan drinken.

Ingrediënten

• 15 gram gedroogde goji bessen
• kokend water

Instructies

1. Was de goji bessen en doe ze in een theeglas.
2. Giet het theeglas vol met kokend water.
3. Laat de thee ongeveer 10 minuten trekken.
4. Drink de thee en eet de bessen op.

Notities

Volgens de TCG mag je goji bessen thee, niet zetten in combinatie met gewone thee. Dit omdat bepaalde stoffen van de bessen en de thee dan combineren tot een stof die moeilijk door het lichaam te verteren is.

Kippensoep met goji bessen

Deze soep is een moderne variatie op de medicinale kippensoep van de TCG. Heerlijke soep om aan te sterken. Even wennen aan het idee van fruit in je soep, het proberen wel waard.

Ingrediënten

• 400 gr kip met botten
• 2 schijfjes verse gember
• 1 ui
• 2 liter water
• 3 blokjes kippen bouillon
• 100 gram gedroogde goji bessen
• 12 shiitake paddestoelen
• zout en peper

Instructies

1. Was de kip en zet deze met de gember en ui in een pan op het vuur.
2. Laat de kip in een paar minuten warm worden en voeg dan het water en de bouillonblokjes toe.
3. Breng aan de kook en laat daarna 90 minuten sudderen.
4. Was de shiitake en zet ze in wat water in de week.
5. Haal de kip uit de soep en fileer deze.
6. Doe de gefileerde stukken kip terug in de pan.
7. Was de goji bessen en doe ze in de pan.
8. Haal de shiitake paddestoelen uit het weekwater en doe ze in de pan en breng het geheel weer aan de kook.
9. Laat de soep nog 30 minuten sudderen en deze is klaar voor het eten.

Notities

Variatie: Voeg andere paddestoelen zoals champignons toe. Je kan ook gedroogde rode pruimen van de Toko toevoegen voor een extra fruitig effect.

Tips

1. Koop vooral goji bessen van biologische teelt
2. Was de bessen voor gebruik
3. Niet gebruiken in combinatie met bloedverdunners, diabetes medicijnen en medicijnen tegen hoge bloeddruk
4. Let op! Als je een te hoge dosis vitamine A inneemt, krijg je negatieve gezondheidseffecten