Avocado
Ik ben avocado echt gaan waarderen tijdens een lunch op Manly Beach in Australië. Een heerlijke focaccia met zalm en echt rijpe avocado, ik kan het nog steeds proeven als ik eraan denk. De romige nootachtige smaak van avocado is heerlijk in tal van gerechten. Geniet ervan!
- Laurierfamilie
- Centraal Amerika
- Tropische vrucht
- Rijk aan onverzadigd vet
Biologie van avocado
De Latijnse naam van de avocado boom is Persea americana en behoort tot de Laurierfamilie. Deze boom wordt meestal 20 m hoog, maar kan tot 40 m worden. Persea americana kan 50 jaar oud worden en krijgt pas vruchten als ze zo’n 4 tot 6 en soms wel 10 jaar oud zijn. De bladen zijn donker groen, leerachtig en taai. Ze worden tot 30 cm lang en ruiken naar anijs als ze geplet worden. De wortels van Persea americana hebben erg weinig wortelharen. Hierdoor hebben ze moeite met de opname van water en voedingsstoffen. Stilstaand water rond de wortels levert juist weer wortelrot op. De boom heeft dan ook diepe vruchtbare en goed vocht doorlatende bodem nodig om goed te kunnen groeien.
De groene bloempjes zijn met 5 á 10 mm erg klein, ze groeien in trossen aan het eind van de takken. De avocado bloem opent zich twee keer, de eerste keer als het vrouwelijke deel rijp is en na een sluiting van een flink aantal uur, opent de bloem zich en zijn de mannelijke delen rijp. Op deze manier is er minder kans op zelf-bevruchting. Er zijn twee verschillende typen bomen nodig, om tot vruchten te komen. De twee typen van Persea americana worden A en B genoemd. Bij type A bloeien de vrouwelijke bloemen in de ochtend van de 1e dag en de mannelijke bloemen in de middag van de 2e dag. Bij type B bloeien de vrouwelijke bloemen in de middag van de 1e dag en de mannelijke bloemen op de ochtend van de tweede dag.
De avocado
De vrucht, de avocado is een bes en deze is ovaal, 7 tot 20 cm lang, weegt 100 tot 1000 g en heeft één pit die 3 tot 6 cm groot is. De schil van de vrucht is leerachtig en taai en afhankelijk van het ras en de rijpheid, donker groen tot donker paars van kleur. Het bijzondere van de avocado is dat zolang de vrucht aan de boom hangt, deze niet zal rijpen. Men kan de oogst dus uitstellen tot een geschikt tijdstip. Pas als de avocado is geplukt begint het rijpingsproces dat bij kamertemperatuur, zo’n twee weken duurt. Het rijpingsproces kan versnelt worden door de avocado met een rijpe banaan in een plastic zak te leggen. De rijpe banaan produceert ethyleen gas, ethyleen zorgt ervoor dat fruit rijp wordt.
Zelf kweken van avocado
Het is vrij makkelijk om zelf de pit van een avocado te laten uitkomen. Je kan deze 2 tot 3 dagen in water laten weken en dan in vochtige potgrond planten. De plant moet op een warme en vorstvrije plek staan. Er moet een hoge luchtvochtigheid zijn en het mag niet tochten. De aarde moet vochtig blijven, maar nooit nat. Een flinke laag mulch rond de stam kan hierbij helpen. Ook moet er regelmatig bijgemest worden. Na 4 tot 10 jaar kan je de eerste bloemen verwachten, de boom is dan hoger dan 2 meter.
Inhoudsstoffen van avocado
Bij de analyse van 100 gram verse rauwe avocado worden de volgende waarden gemeten:
Algemeen
- Energie 160 kcal
- Water 73,23 g
- Eiwitten 2 g
- Vetten 14,66 g
- Koolhydraten 8,53 g
- Suikers 0,66 g
- Vezels 6,7 g
Mineralen
- Calcium 12 mg
- IJzer 0,55 mg
- Magnesium 29 mg
- Fosfor 52 mg
- Kalium 485 mg
- Natrium 7 mg
- Zink 0,64 mg
- Koper 0,19 mg
- Mangaan 0,14 mg
- Selenium 0,0004 mg
- Fluoride 0,007 mg
Vitaminen
- Vitamine C 10 mg
- Thiamine 0,067 mg
- Riboflavine 0,130 mg
- Niacine 1,738 mg
- Vitamine B5 1,389 mg
- Vitamine B6 0,257 mg
- Folium zuur 0,081 mg
- Vitamine A 0,007 mg
- Vitamine E 2,07 mg
- Choline 14,2 mg
- Luteine 0,271 mg
- Vitamine K 0,021 mg
Vetten
- Verzadigde 2,126 g
- Enkelvoudig onverzadigde 9,799 g
- Meervoudig onverzadigde 1,816 g
Aminozuren
- Tryptofaan 0,025 g
- Threonine 0,073 g
- Isoleucine 0,084 g
- Leucine 0,143g
- Lysine 0,132 g
- Methionine 0,038 g
- Cystine 0,027 g
- Phenylalanine 0,097 g
- Tyrosine 0,049 g
- Valine 0,107 g
- Arginine 0,088 g
- Histidine 0,049 g
- Alanine 0,109 g
- Asparagine 0,236 g
- Glutamine 0,287 g
- Glycine 0,104 g
- Proline 0,098 g
- Serine 0,114 g
Gezondheid van avocado
Avocado’s zijn lekker en vooral gezonde vruchten. De goede vetten die de vruchten bevatten, zijn een waardevolle bouwstof voor je lichaam. De vele micronutriënten die de vrucht bevat zorgen ervoor dat avocado’s een essentieel element zijn voor een gezond dieet.
Omdat avocado’s weinig suikers bevatten, zijn ze een goede vrucht om te eten als je een koolhydraat arm dieet volgt. Vanwege het lage gehalte aan koolhydraten, zijn de vruchten caloriearm. De goede vetten die de vruchten bevatten, zorgen dat ze lekker vullend zijn. Een ideale vrucht om lekker en gezond af te vallen.
In de tropen is het binnenkrijgen van vetten via het voedsel erg lastig. Vandaar dat je in tropische gebieden, vaak een avocado boom in de tuin ziet staan. De vruchten kunnen het hele jaar door gegeten worden en zie je in vele gerechten terug.
Let op! De bladen, pitten, schillen en andere plantendelen van avocado zijn giftig voor veel dieren, o.a. katten, honden en paarden, en vogels. Mensen met een latex-allergie kunnen allergisch reageren op de schil van avocado’s.
Geschiedenis van avocado
Persea americana komt oorspronkelijk voor in Mexico en Centraal Amerika. Vanwege de grote vruchten en zaden denkt men dat de oorspronkelijke plant zich samen met de nu uitgestorven megafauna, heeft geëvolueerd.
De naam van avocado komt van het Nahuatl woord ‘ahuacatl’ wat testikel betekend. Vanwege de uiterlijke gelijkenis met dat lichaamsdeel, werd de avocado als afrodisiacum beschouwd. Hiervoor is echter geen bewijs. Nahuatl is de taal van de oorspronkelijke bewoners van Mexico. Andere woorden die wij kennen uit die taal zijn ‘chocolade’, ‘coyote’, ‘tomaat’, en ‘chili’. Het woord ahuacatl is in het Spaans ‘aguacate’ geworden en daarna in het Engels ‘avogato’. Soms is dat weer verbasterd tot advocaat. Het duidelijkst is dat met onze drank advocaat. In de Antillen maakte men een gelige drank van geprakte avocado’s en brandewijn. Onze scheepslui vonden dat erg lekker en brachten dat mee naar Nederland. Hier werd door gebrek aan avocado’s, het drankje nagemaakt met eidooier, geconcentreerde melk en suiker als vervanger van de avocado’s.
Avocado werd al in de oudheid gebruikt, het eerste bewijs daarvoor is gevonden in een grot in Mexico met een datering van 10.000 jaar vC. Met het begin van de cultivatie van de boom rond 5000 vC. Nog steeds heeft Mexico de wereldproductie van avocado’s in handen. Door de hoge voedzaamheid van avocado is de boom erg populair geworden en wordt deze in alle subtropische gebieden met de juiste bodemgesteldheid, zonder vorst en weinig wind, verbouwd. Vanwege de grote genetische variatie van het ras, worden takken van bomen met goede opbrengst, mooie kwaliteit vruchten en resistentie tegen ziekten, geënt op jonge planten die uit zaad gekweekt zijn.
Recepten met avocado
In sommige landen worden avocado’s vooral in zoete gerechten gegeten. Geprakt met limoen en suiker als toetje bijvoorbeeld. In andere landen worden avocado’s juist weer alleen in hartige gerechten gegeten.
Het vruchtvlees van avocado kan niet goed tegen verhitting, dan wordt het bitter. Sommige cultivars kunnen wel lauw gegeten worden. Limoensap verhinderd het bruin worden van het vruchtvlees.
Ik vond het altijd moeilijk om een lekkere guacamole te maken. Totdat ik het volgende recept tegenkwam. Probeer eerst eens het eenvoudige basisrecept en als je vertrouwd bent met de smaak kan je gaan experimenteren met de ingrediënten van de uitbreiding.
Basisrecept guacamole
In Nahuatl werd het woord ‘ahuacamolli’ gebruikt voor avocado soep of saus. Dat woord is verbasterd tot guacamole. De basis ingrediënten van guacamole zijn avocado’s, limoensap, ui, verse koriander en zout. Hierop kan je jouw eigen variatie maken. Hieronder het basis recept.
Basis ingrediënten
- 3 hele verse avocado’s
- 1 limoen
- 1 ui
- 1 bosje verse koriander
- vers gemalen zout
Uitbreidingen naar smaak
- 1 groene peper fijngehakt zonder zaden en zaadlijsten
- 1 theelepel komijnzaad
- 1 teen knoflook
- 1 tomaat
Instructies
- Schil en ontpit de avocado’s, snijd ze in stukken en doe ze in en ruime kom
- Pers de limoen uit en doe het sap bij de avocado’s
- Prak de avocado’s met een vork of pureestamper fijn
- Snipper de ui en doe die bij de avocado puree
- Snij het korianderblad fijn en doe het bij de avocado puree
- Maal vers zout boven de puree. Roer het geheel door en klaar is de guacamole
Notities
- Optioneel is de toevoeging van de groene peper, tomaat, knoflook of komijn zaadjes. Dat is geheel volgens eigen smaak in te vullen
- Het limoensap zorgt ervoor dat de guacamole lang fris blijft. Bewaar de guacamole afgedekt in de koelkast. Leg de avocado pitten bovenop de puree, hierdoor wordt de guacamole minder snel bruin.
Kip met tomaat en avocado.
Een van mijn favorieten zomergerechten is Kip met avocado. Dit is het enige recept dat ik ken, waarin je de avocado in een warm gerecht eet. Heerlijk om te eten samen met gebakken aardappeltjes en gekookte maiskolf.
Ingrediënten
- 4 kippendijfilets
- 4 trostomaatjes
- 2 kleine avocado’s of één grote
- 1 klontje roomboter
- 1 eetlepel olijfolie
- 1 snufje zeezout
- 1/2 bosje koriander vers
Instructies
- Snij de kippendijfilets in stukjes
- Was de tomaten en snij ze in stukjes
- Schil de avocado en snij deze in stukjes
- Was de koriander, haal de blaadjes van de stelen en snij de blaadjes fijn
- Verwarm de roomboter en de olijfolie in een koekenpan
- Wacht tot de boter niet meer bruist en voeg de kip toe
- Bak de kip snel op matig vuur, bruin
- Voeg de tomaat toe
- Bak de tomaatjes even mee en zet dan het vuur uit
- Doe de avocado en de koriander in de pan, schep even om en serveer meteen
Notities
- Voeg naar smaak zout en eventueel een beetje peper toe. Dit is echter een heel puur en eenvoudig gerecht en is het lekkerst met zo min mogelijk smaakmakers.
- Lekker met gebakken aardappeltjes en een maiskolf, maar ook een heerlijke vulling voor een wrap.